Batuhan Konal

Yeni Kabul Edilen AB Veri Yasasının Önemli Noktaları

1. Giriş

Avrupa Birliği’nin 27 Kasım 2023 tarihinde kabul ettiği, verilere adil erişim ve verilerin kullanımına ilişkin uyumlaştırılmış kurallar hakkındaki Düzenleme (“Veri Yasası” veya “Yasa“), dijital ortamın yeniden şekillendirilmesine yönelik önemli bir yasal çabayı temsil etmektedir.

Yasa, veri ekonomisinde adilliği geliştirmeyi, piyasa rekabetini teşvik etmeyi ve veri tarafından yönlendirilen inovasyonu teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Yasanın önemli bir yönü, üreticiler ve hizmet sağlayıcıları tarafından; kullanıcılara (bireylere veya işletmelere) ürün ve hizmetlerinden üretilen verilerine erişmelerini, bunları yeniden kullanmalarını ve üçüncü taraflarla paylaşmalarını sağlama zorunluluğudur.

Bu hukuk bülteni, Veri Yasası’nın ana unsurlarına ilişkin kısa bir genel bakış sunmakta ve Yasa’nın işletmeler ve tüketiciler açısından sonuçlarını vurgulamaktadır.

2. Ana Hedefler

• Veri Tahsisinde Adillik: Yasa, veriden elde edilen değerin dijital ortamdaki çeşitli aktörler arasında eşit dağılımını sağlamayı hedeflemektedir.
• Veri Piyasasının Canlandırılması: Yasa, veri piyasasının rekabetçi ortamını canlandırmayı amaçlamaktadır.
• Veri Odaklı İnovasyon: Yasa, verileri daha erişilebilir hale getirerek inovasyon için yeni yollar açmaktadır.

3. Önemli Hükümler

• Sağlayıcı Değiştirme Kolaylığı: Yasadışı veri aktarımını önlemeye yönelik mekanizmaların yanı sıra, veri işleme hizmet sağlayıcıları arasında kolayca geçiş yapılmasını kolaylaştıracak güvenceler mevcuttur.
• Birlikte Çalışabilirlik Standartlarının Geliştirilmesi: Sektör genelinde verilerin yeniden kullanımı için birlikte çalışabilirlik standartlarının geliştirilmesi vurgulanmaktadır.
• Artırılmış Veri Erişimi ve Kontrolü: Hem bireyler hem de işletmeler, güçlendirilmiş taşınabilirlik hakları sayesinde bağlantılı ürünler tarafından üretilen veriler üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmaktadır. Bu aynı zamanda farklı hizmetler arasında veri kopyalama veya aktarma imkanını da içermektedir.
• Mevzuatın Kapsamı: Yasa, Nesnelerin İnterneti (IoT) cihazları tarafından üretilen verileri ele almakta ve cihazların kendisinden ziyade veri işlevlerine odaklanmaktadır.
• Ticari Sırların Korunması: Yeterli düzeyde ticari sır ve fikri mülkiyet koruması sağlanmakta, veri paylaşımı ile suistimale karşı önlemler arasındaki menfaatler dengelenmektedir.
• Veri Paylaşımı ve Tazminat: Yasa, özellikle KOBİ’leri adil olmayan anlaşmalardan koruyarak veri paylaşımı sözleşmelerindeki dengesizliklere karşı önlemler içermektedir.
• Acil Durum Veri Erişimi: Kamusal acil durumlar gibi istisnai durumlarda, kamu sektörü organlarının gerekli özel sektör verilerine erişmesi için (uygun tazminat tedbirlerini de içeren) mekanizmalar sağlanmaktadır.

4. Tüketici Faydaları

• Bulut Sağlayıcı Esnekliği: Tüketiciler bulut sağlayıcıları arasında kolayca geçiş yapabilecek, gelişmiş birlikte çalışabilirlik standartlarından ve yasa dışı veri aktarımlarına karşı korumalardan yararlanabilecektir.
• Uygun Maliyetli Satış Sonrası Hizmetler: Yasanın, bağlantılı cihazlar için daha uygun fiyatlı ve verimli satış sonrası hizmetlere yol açması beklenmektedir.

5. Akıllı Sözleşmeler

Yasa, veri paylaşımı anlaşmalarındaki akıllı sözleşmeler bakımından kritik hükümler getirmektedir. Yasa’nın ilgili bölümü, hataları ve yetkisiz manipülasyonları önlemek için güçlü erişim kontrolü vasıtasıyla akıllı sözleşmelerin sağlamlığını temin etmektedir. İstenmeyen işlemlerin engellenmesi bakımından akıllı sözleşmelerin sonlandırılması veya kesintiye uğratılması için güvenlik mekanizmaları zorunlu kılınmaktadır. Ayrıca, denetlenebilirlik için işlem verilerinin ve akıllı sözleşme ayrıntılarının arşivlenmesi yükümlülüğü getirilmiştir. Yasa, yönetişim ve sözleşme katmanlarında sıkı erişim kontrolünü vurgulayarak akıllı sözleşmelerin veri paylaşım anlaşması şartlarına sıkı sıkıya bağlı kalmasını sağlamaktadır. Akıllı sözleşmelerin bu şekilde düzenlenmesi, dijital işlemlerde güven ve verimliliği desteklemeyi amaçlayan blok zinciri ve dağıtık defter teknolojilerinin yasal çerçevelere artan entegrasyonunu vurgulamaktadır.

6. Yönetişim Modeli

Üye devletler arasında esnekliği sağlamak amacıyla, üye devletlerin uygulama ve yürütme görevlerini ulusal düzeyde organize etmelerine ve belirlenen ‘veri koordinatörlerinin’ irtibat noktaları olarak hareket etmelerine imkan sağlanmaktadır.

7. Yürürlüğe Giriş Tarihi

Yasa, yakın zamanda AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanacak, yayımlandıktan 20 gün sonra yürürlüğe girecek ve yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 20 ay sonra uygulanabilir olacaktır. Bununla birlikte, yürürlüğe giriş tarihi bakımından yeni ürünler ve bağlantılı hizmetlerle ilgili olan hükümler yürürlük tarihinden itibaren 32 ay içinde uygulanabilecektir.

Sorularınız için bizimle her zaman iletişime geçebilirsiniz.

Kaynakça:

Data Act: Council adopts new law on fair access to and use of data – Consilium (europa.eu)

pdf (europa.eu)

Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Türkiye’deki Güncel Mevzuat Değişiklikleri

Ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracı ile ödeme hizmeti sağlayıcıları hakkında Türkiye’deki mevzuat değişiklikleri gündemde olup, işbu bilgi notu ile son iki ay içerisinde bu kapsamda yapılan değişiklikler derlenerek bilgilerinize sunulmaktadır.

Bu kapsamda öncelikle; 7 Ekim 2023 tarih ve 32332 sayılı Resmî Gazete ile değişiklik getirilen Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) ve Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğ’inde (“Tebliğ” veya “Ödeme Hizmetleri Tebliği”) yapılan ilgili değişikliklerden başlıcaları aşağıda tablolaştırılmıştır.

Ayrıca; 4 Kasım 2023 tarihli ve 32359 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve aynı tarihte yürürlüğe giren Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)’nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ (Sıra No: 25) (“Değişiklik Tebliği”) ile ödeme ve elektronik para kuruluşlarının uzaktan kimlik tespiti yolu ile müşteri edinebilmesine ilişkin mevzuatta yeknesaklık sağlanmıştır. Detaylı bilgiye işbu bilgi notunun son bölümünden ulaşabilirsiniz.

Yönetmelik ile Getirilen Değişiklikler

Tebliğ ile Getirilen Değişiklikler

Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Bakımından Uzaktan Müşteri Edinimi Hükümlerinde Yeknesaklık Sağlandı

Daha önce 7 Ekim 2023 tarihli ve 32332 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Ödeme Hizmetleri Tebliği’nde getirilen ve yine aynı tarihte yürürlüğe giren değişiklikler sonrasında ödeme ve elektronik para kuruluşlarının, uzaktan iletişim araçlarını kullanarak müşterilerle kimlik tespiti ve sözleşme ilişkisinin kurulması süreçlerini yürütebilmesine olanak sağlanmış ve buna ilişkin esaslar Ödeme Hizmetleri Tebliği’nin 22’nci maddesinde düzenlenmişti. Aynı maddenin 14’üncü fıkrasında ise “Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)” (“MASAK Tebliği”)’ne atıfta bulunularak MASAK Tebliği hükümlerinin öncelikli olarak uygulanacağı belirtilmişti.

4 Kasım 2023 tarihinde yapılan değişiklik öncesinde her ne kadar MASAK Tebliği’nin 4’üncü maddesinde yükümlülerin, uzaktan iletişim araçlarıyla müşterileriyle kimlik tespiti ve sözleşme kurulması işlemlerini yapabilmesine (diğer mevzuatlarda) izin verilmiş olması halinde uzaktan kimlik tespiti yöntemlerini kullanabileceğine ilişkin bir hüküm yer almaktaydıysa da genel olarak MASAK Tebliği’nin ödeme ve elektronik para kuruluşlarını kapsayıp kapsamadığı hususunda bir tereddüt söz konusuydu.

Değişiklik Tebliği ile getirilen hüküm ile bu tereddütler giderilmiş, ödeme ve elektronik para kuruluşlarının uzaktan iletişim araçları kullanılarak müşteri ediniminde kullanacağı yöntem ve tedbirler bakımından Ödeme Hizmetleri Tebliği’nin esas alınacağı belirtilmiştir. Bunun sonucunda TCMB ile MASAK mevzuatları arasındaki yeknesaklık sağlanmıştır.

Değişiklik Tebliği metnine buradan ulaşabilirsiniz.

1. 1. Genel Bakış

   Yapay Zeka’nın Güvenli, Emniyetli ve Güvenilir Geliştirilmesi ve Kullanılması Üzerine Başkanlık Kararnamesi (“Kararname“), yapay zekanın geliştirilmesi ve kullanımına ilişkin kapsamlı bir yaklaşım sunmaktadır. Yapay zekanın potansiyel faydalarını ve risklerini tanıyan Kararname, yapay zeka kullanımının yönetilmesi için koordineli ve toplum genelinde bir çabanın gerekliliğine dikkat çekmektedir. Birleşik Devletler yönetimi, yapay zekanın geliştirilmesini ve kullanımını sekiz rehber ilke ve öncelik doğrultusunda ilerletmeyi ve yönetmeyi hedeflemekte, yapay zekanın güvenli, emniyetli ve güvenilir olmasının önemini öne çıkarmaktadır. Bu aynı zamanda yapay zeka sistemlerinin kapsamlı değerlendirilmesini ve riskleri azaltma mekanizmalarını içermektedir.

   Kararnamenin etkileri geniş kapsamlı olup yapay zeka geliştiricilerini ve çeşitli kamu ve özel kuruluşlarını etkilemektedir. Kararname, ABD idari yapısı içindeki çeşitli yönetimleri (“idareler“); rehberlikler, standartlar ve en iyi uygulamalar geliştirmek; kurumlar oluşturmak ve mevcut olanların risklerini yönetmek; ayrıca planlar uygulamak ve raporlar yayınlamakla yükümlü kılmaktadır. Bu rehberlikler, üretken yapay zeka (generative AI) için kaynakları, üretken yapay zeka ve çift kullanımlı temel modeller (dual-use foundation models) için güvenli geliştirme uygulamaları ile yapay zeka yeteneklerinin değerlendirilmesi ve denetlenmesi için rehberlik ve ölçütler oluşturma girişimini içermektedir.

   Bu yazımızda, Kararname’de önemli gördüğümüz hem temel hem de iş odaklı yönlerini inceleyeceğiz.

   2. Sekiz İlke

   Kararname, zorunlu kıldığı eylemler uygulanırken uyulması gereken sekiz rehber ilkeyi tanımlamaktadır. Bu ilkeler, yapay zekanın sorumlu, etik ve topluma faydalı bir şekilde geliştirilip kullanılmasını sağlamak için tasarlanmıştır.

   1. Güvenlik ve Emniyet: Yapay zekada güvenlik ve emniyetin önemini vurgulayan Kararname, güçlü sistem değerlendirmeleri ve risk azaltma politikaları talep ederken etkili etiketleme ve içerik kaynağının belirlenmesi mekanizmalarına olan ihtiyacın altını çizmektedir.
   2. İnovasyon, Rekabet ve İş Birliği: Kararname, yapay zeka alanında sorumlu inovasyon, rekabet ve iş birliğini savunmakta ve bir yandan yapay zeka ile ilgili eğitim, araştırma ve kapasiteye yatırım yapılmasını teşvik ederken öte yandan fikri mülkiyet meselelerini ele almaktadır.
   • İşçilerin Desteklenmesi: Yapay zeka çağında Birleşik Devletler işçilerine verilen desteğin önemini vurgulayan Kararname, çeşitlilik arz eden bir iş gücünü teşvik etmek ve yapay zeka tarafından yaratılan fırsatlara erişimi sağlamak için iş eğitimlerini ve diğer eğitimleri uyarlamayı hedeflemektedir.
   1. Eşitlik ve Sivil Haklar: Kararname tarafından yönlendirilen yapay zeka politikaları, eşitliği ve sivil hakları desteklemelidir ve yapay zekanın bireyleri haksız bir şekilde dezavantajlı duruma düşürmesi yasaklanmıştır.
   2. Tüketicilerin Korunması: Kararname, halihazırdaki tüketici koruma kanunlarını ve ilkelerini uygularken Birleşik Devletler tüketicilerini yapay zeka ve yapay zeka destekli ürünlerle ilgili dolandırıcılık, önyargı, ayrımcılık ve ilgili diğer potansiyel zararlara karşı korumaktadır.
   3. Gizlilik ve Sivil Özgürlükler: Kararname, yapay zeka ilerlemelerine ayak uydurulması amacıyla Amerikalıların gizliliğini ve sivil özgürlüklerini korumakta; veri işlemenin yasal ve güvenli olması ile gizlilik ve mahremiyet risklerinin en aza indirmesini talep etmektedir.
   • Federal Hükümet’in Yapay Zeka Kullanımı: Kararname, Federal Hükümet’in yapay zeka kullanımıyla ilişkili riskleri ele alarak hükümetin düzenleme, yönetme ve sorumlu yapay zeka kullanımını teşvik etme kapasitesini artırmaktadır.
   • Küresel Öncülük ve Yapay zeka İttifakı: Kararname, yapay zekanın sorumlu bir şekilde kullanımı için uluslararası iş birliğinin gerekliliğini vurgulamakta, yapay zekanın riskleri ve faydalarını dengelemek için uluslararası ortaklarla diyalogu teşvik etmekte, güvenlik ilkelerini savunmakta ve eşitsizlikleri derinleştirmeden veya insan haklarını tehlikeye atmadan dünya çapında fayda sağlanmasını hedeflemektedir.
   3. Güvenlik ve Emniyet

   Bu kısımda, yapay zeka uygulamalarının güvenliği ve emniyeti ile ilgili dikkate değer konular bulunmaktadır.

   • Yapay Zeka Kırmızı Ekip Testleri (AI Red-Teaming)

   Kararname, özellikle çift kullanımlı temel modeller (dual-use foundation models) üzerinde çalışan geliştiriciler için kritik bir güvenlik önlemi olarak yapay zeka kırmızı ekip testlerini zorunlu kılmaktadır. Bu yapılandırılmış karşıt test, zararlı çıktıları veya kötüye kullanımı önlemek için sistem zafiyetlerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. İlgili taraflar, bu test sonuçları hakkında düzenli raporları, Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü’nün (NIST) Direktörünün rehberliğine uygun olarak Federal Hükümet’e sunmak ve sistem performansını ve güvenliğini artırmak için uygulanan azaltma çabalarının etkinliği hakkında detaylı bilgi vermekle yükümlüdür. Kararname ayrıca, milli güvenlik sistemleri hariç olmak üzere, bu kırmızı ekip aktivitelerinin standardizasyonu için rehberlikler geliştirilmesini ve böylece yapay zeka sistemlerinin güvenli ve güvenilir bir şekilde konuşlandırılmasını sağlamayı amaçlamaktadır.

   • Çift Kullanımlı Temel Modeller

   Çift kullanımlı temel modeller geliştiren taraflar, geniş uygulanabilirliklerinin güvenlik ve kamu güvenliğini ilgilendiren potansiyel risklerle dengelenmesini vurgulayacak şekilde Kararname kapsamında sıkı bir uyuma tabidirler. Geniş parametre sayıları ve çok yönlülükleri ile ayrılan bu tür yapay zeka modellerinin yaratılışlarıyla ilgili faaliyetlerin, ileri tehditlere karşı bulundurduğu güvenlik ve bütünlük önlemleri de dahil olmak üzere belirli özelliklerinin geliştiriciler tarafından Federal Hükümet’e bildirilmesi gerekecektir. Aynı zamanda, geliştiricilerin bu sistemlerin güvenliğini ve emniyetini doğrulamak için kırmızı ekip testlerini içerecek şekilde güvenli yapay zeka uygulamaları için rehberlikler oluşturmaları beklenmektedir. Üstelik Kararname, geniş çapta kullanılabilir çift kullanımlı model ağırlıklarının (widely available model weights) risklerini ve faydalarını değerlendirmek için danışmanlık niteliğinde iş birliği çağrısında bulunmakta ve bu etkili yapay zeka araçlarının sorumlu bir şekilde yönetilmesi için politika önerileri içeren bir rapor hazırlanmasını gerektirmektedir.

   • Geniş Çapta Kullanılabilir Model Ağırlıkları

   Yenilik ile güvenlik arasındaki mübadele dengesine dikkat çeken Kararname, geniş çapta kullanılabilir ağırlıklara sahip çift kullanımlı temel modellerin kapsamlı şekilde değerlendirilmelerini talep etmektedir. ABD Ticaret Bakanı, bu modellerin tam kapsamlı sonuçlarının ölçüp biçilmesi üzerine çeşitli sektör paydaşlarına danışmakla görevlidir. Bu diyalog, yapay zekanın ilerleme potansiyelinin güvenlik önlemlerine karşı taşıdığı risklere ağır basmasını amaçlamaktadır. Bu süreçten elde edilen bilgiler, bu tür modellerin geniş çapta erişilebilir kılınmasının riskleri ve avantajları hakkında ABD Başkanı’na gönderilecek detaylı bir rapora katkıda bulunacak ve güvenlik risklerini kontrol altında tutarken faydalarını en üst düzeye çıkarmak için politika önerileri sunacaktır.

   • Hizmet Olarak Altyapı (“IaaS”) Sağlayıcıları

   Ulusal siber güvenliği güçlendirmek adına Kararname, ABD’nin IaaS tekliflerinin uluslararası siber tehditler tarafından kötüye kullanılmasını önlemek için IaaS sağlayıcılarından ilave eylemler talep etmektedir. Belirlenen zaman dilimi içinde ABD Ticaret Bakanı, IaaS sağlayıcılarının yabancı işlemlere ilişkin kapsamlı kayıt tutmalarını zorunlu kılacak düzenlemeleri taslak haline getirecektir. Bu kurallar, ABD’nin IaaS ürünlerini kullanan yabancı satıcılar bakımından müşterilerinin kimliklerini doğrulama ve detaylı doğrulama kayıtlarını tutma mecburiyetlerini getirmek suretiyle ABD’nin IaaS ürünlerinin yasadışı kullanımını kısıtlamak için tasarlanmıştır. Bu adımlar, karmaşık tehditlere karşı siber altyapının bütünlüğünü korumayı ve IaaS sağlayıcılarının ulusal güvenlik öncelikleriyle uyumlu hale gelmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Ticaret Bakanı, bu düzenlemeleri uygulama yetkisine sahip olacak ve sağlayıcıların, ABD’nin IaaS ürünlerinin kötüye kullanılmasını önlemek için en yüksek güvenlik standartlarını sürdürmelerini talep edecektir.

   4. Yapay Zeka Tarafından Üretilen İçeriklere İlişkin Konular
      • Yapay Zeka Tarafından Üretilen İçeriğin Doğrulanması

   Yapay zeka tarafından üretilen içeriklerin yayılım hızının dikkate alınması sonucu, bunlara ilişkin mevcut ve olası içerik doğrulama ve kaynak izleme standartları zorunlu bir rapor ile özetlenecektir. Belirlenen süre içinde dijital içeriklerin doğrulanması için kapsamlı rehberlikler oluşturulacak, başta filigran uygulamaları olmak üzere yapay zeka sentezli medya için etiketleme uygulamaları hayata geçirilecek ve aldatıcı veya zararlı nitelikteki yapay zeka üretimi materyallerin tespiti ve önlenmesi geliştirilecektir. İdareler arası iş birliği yoluyla bu doğrulama araçları ve yöntemleri üzerine rehberlikler oluşturulacak ve düzenli olarak güncellenecektir. Ayrıca, sentetik medyanın yükselişi karşısında resmi içeriklere olan güvenilirliği ve kamu güvenini artırmak amacıyla, idarelere dijital çıktılarını doğrulama ve etiketleme talimatları verilecektir.

   • Yapay Zekada Patent ve Telif Hakkı

   Kararname, yapay zeka ve fikri mülkiyet hukuku kesişiminde yeni esaslar belirlemektedir. İlk olarak buluş sürecinde yapay zekanın rolüne ilişkin rehberlikler çıkarılması ve özellikle mucitlik kriterlerinin açıklığa kavuşturulması çağrısında bulunulmaktadır. Bunun ardından, patent uygunluğuna ilişkin mevcut standartlarının değiştirilebileceği ihtimali dikkate alınarak yapay zeka ile ilgili fikri mülkiyet meselelerinin kapsamlı bir incelemesinin yapılması zorunlu kılınmaktadır. Yaklaşmakta olan yapay zeka ve telif hakkı üzerine yapılacak çalışmayla birlikte, yapay zeka tarafından yaratılan içeriklerle ilgili karmaşıklıklarla başa çıkmak ve yapay zeka geliştirmelerinde telif hakkı içeren materyallerin kullanımını belirginleştirmek için ek öneriler geliştirilecektir.

   5. Önemli Diğer Konular
      • İnovasyon ve Rekabet

   Rekabetçi ve kapsayıcı bir yapay zeka ortamı geliştirmeyi hedefleyen idareler, tekelleşme eğilimlerini bozma ve görece küçük oyunculara pazar erişimini artırma amacıyla atanmış yeni görevler ile harekete geçecektir. Odak noktası, önemli teknolojik girdilere açık erişimi garanti altına almak ve haksız piyasa uygulamalarına engel olmaktır. Bu hedefler doğrultusunda, yapay zekanın ilerlemesi için kritik öneme sahip yarı iletken sektöründe geniş katılımı teşvik etmek üzere CHIPS Yasası kapsamında önlemler alınmaktadır. ABD Küçük İşletmeler İdaresi de yapay zeka alanında faaliyet gösteren küçük işletmeleri desteklemek ve büyütmek için kaynakları stratejik olarak dağıtmaya hazırlanmakta, bu da tüm piyasa katılımcıları için adil bir inovasyon ekosistemi yaratma konusunda kararlı bir çabayı yansıtmaktadır.

   • Gizlilik

   Yapay zekanın ilerlemesi, sağlam gizlilik korumalarını gerektirmektedir. Bu amaçla ilgili taraflar, bireylerin hassas verilerini yetkisiz erişimden ve kötüye kullanımdan korumak için, örneğin gizliliği artıran teknolojiler (privacy-enhancing technologies), kullanmak suretiyle veri yönetiminin güvenli, yasal ve risk azaltıcı olmasını sağlamakla görevlendirilmişlerdir. Bunun yanı sıra, kişisel bilgi akışlarının üzerindeki denetimi güçlendirmek amacıyla veri tedariki uygulamalarının zorunlu değerlendirilmesi yapılacaktır. Geliştiriciler ve idareler, dijital çağda kişisel gizliliğin bütünlüğünü koruyabilmek için yapay zeka uygulamalarının geliştirme ve dağıtımının tüm aşamalarında gizlilik ve güvenlik değerlendirmelerini entegre etmek zorundadırlar.

   • Tüketicilerin Korunması

   Yapay zeka ve yapay zekaya entegre ürünler yaygınlaştıkça, ABD yönetimi de tüketici korumalarını sürdürme çabalarını yoğunlaştırmaktadır. Düzenleyici kurumlar, tüketicileri yapay zeka ile ilgili aldatıcı uygulamalardan, önyargılardan, ayrımcılıktan ve gizlilik ihlallerinden korumak için tam yetkilerini kullanmaya çağrılmakta, aynı zamanda ilgili taraflarca üçüncü taraf yapay zeka hizmetlerinin şeffaflığını ve kapsamlı değerlendirilmesini sağlamakla yükümlü tutulmaktadırlar. Bunun yanında özellikle sağlık ve finans gibi hayati sektörlerde yapay zekaya özgü riskleri önlemek için tüketicileri koruyan mevcut yasalara bağlılık vurgulanmaktadır. Paralel olarak, hizmet kalitesini ve erişilebilirliğini artırırken tüketici güvenliği ve haklarını korumayı amaçlayan sorumlu yapay zeka kullanımını teşvik etme konusunda altta yatan bir kararlılık bulunmaktadır.

   • Sivil Haklar ve Önyargıların Defi

   ABD hükümeti, yapay zeka ile ilgili olarak sivil haklar, adalet, kolluk kuvvetleri ve ceza adaleti sistemi üzerindeki dikkatini artırmaktadır. Gözetimlerden adli değerlendirmelere kadar yapay zeka uygulamalarının yoğun denetimi, adil ve tarafsız yargı süreçlerine destek olacak şekilde uygulanacaktır. Kolluk kuvvetleri, olağan çalışmalarına giderek daha fazla teknik uzmanlık entegrasyonunu sağlayacak ve sorumlu bir şekilde yapay zeka kullanımı için en iyi uygulamaları paylaşacaktır. Ayrıca ABD Adalet Bakanı, yapay zekanın adalet sistemine etkisini değerlendirmek, özellikle önyargı ve ayrımcılığı ortadan kaldırmaya odaklanmak üzere kapsamlı bir rapor hazırlamakla görevlendirilmiştir.

   6. Sonuç

   Kararname, yapay zekanın toplumsal normların dokusuna entegrasyonu için stratejik bir yol haritası oluşturmakta, sivil özgürlüklerin korunmasını önceliklendirerek ve yeniliği teşvik ederek, faydanın tüm sektörlere eşit dağıtılmasını sağlamaktadır. Hükümet organları ve yapay zeka geliştiricileri için katı uyum protokolleri öngörülmekte, yapay zeka teknolojilerinin güvenlik, emniyet ve etik uygulamalarının son derece önemli olduğu vurgulanmaktadır. Kararname; gizlilik, tüketicilerin koruması ve rekabetçi uygulamaların teşvik edilmesi için proaktif bir yaklaşım beklerken, yapay zeka sistemlerinde şeffaflığa ve hesap verebilirliğe duyulan kritik ihtiyacı da ön plana çıkarmaktadır.

   Nihayetinde Kararname, yapay zekanın sorumlu kullanımı için bir pusula işlevi görmekte ve teknolojik ilerlemenin adil ve adalet temel değerlerle uyumlu olmasını sağlamaktadır. Federal kuruluşlar, kolluk kuvvetleri ve özel sektör paydaşları arasında, tüketicilerin ve iş gücünün refahını koruyup artıran yüksek standartların sürdürülmesi için bütünleşik bir çaba teşvik edilmektedir. Yapay zeka geliştiricileri, yapay zeka sistemlerinin, sivil hakları onurlandıran ve kamuoyunda güven uyandıran şekillerde tasarlanıp yönetilmesini, bu kapsamda dikkati ve etiği gerektiren bir rejimle karşı karşıya bırakılmaktadır. Bu birleşik strateji, ABD’deki yapay zeka ilerlemelerinin olumlu etkiler bırakmaya devam etmesini amaçlamakta, sorumlu inovasyonu teşvik ederken toplumu potansiyel kötüye kullanımlara ve risklere karşı dikkatlice korumayı hedeflemektedir.

    

   KAYNAKLAR

   Executive Order on the Safe, Secure, and Trustworthy Development and Use of Artificial Intelligence | The White House

   Key takeaways from the Biden administration executive order on AI | EY – US

   FACT SHEET: President Biden Issues Executive Order on Safe, Secure, and Trustworthy Artificial Intelligence | The White House

The General Court of the European Union (“General Court”) has corroborated the European Commission’s (“Commission”) decision that the actions of Valve Corporation, in tandem with five major PC video game publishers, infringed European Union (“EU”) competition law. The violation revolves around the geo-blocking of activation keys on Valve’s well-known Steam platform, which unlawfully restricted cross-border sales of specific PC video games. In this legal insight, we will examine the case as well as the competition law rules it touches upon.

1. Background

Upon receiving intelligence regarding the geo-blocking of specific PC video games on Steam based on users’ geographical locations, the Commission launched an investigation. The probe, which covered incidents between 2010 and 2015, revealed that Valve, in collaboration with five game publishers – namely Bandai Namco, Capcom, Focus Home, Koch Media, and ZeniMax – implemented territorial control functionalities. This primarily impacted the Baltic countries and regions in central and Eastern Europe. The overarching intention appeared to be the prevention of game acquisitions at lower prices in certain territories by users or distributors in countries where the prices were significantly higher. On 20 January 2021, the Commission affirmed that these practices violated EU competition law by restricting cross-border sales through anti-competitive agreements or concerted practices.

Valve filed a case with the General Court of the European Union, aiming to overturn the decision as it pertained to them. However, the General Court corroborated the Commission’s decision and ruled against Valve’s appeal.

2. Valve’s Arguments

Valve’s and the publishers’ arguments may be summarized as follows:

• The proof of collusion is contestable; there was no “concurrence of wills” in the parties’ actions.
• Valve’s conduct was driven by the individual unilateral decisions of the publishers. Valve emphasized its role as merely an intermediary, while the publishers stressed that they acted independently in their pricing and distribution decisions.
• The Commission misinterpreted the concept of “restriction of competition by object” in the context of the parties’ actions.
• The Commission’s decision did not adequately analyze the economic and legal context of the geo-blocking of Steam activation keys.
• Valve positioned the Steam platform more as a copyrighted product than merely a service, hinting at its unique market position.
• Valve highlighted that it derived no economic benefit from the geo-blocking practices.
• Geo-blocking was limited in scope, impacting only a minority (3%) of games, and should be deemed negligible.
• Geo-blocking has pro-competitive effects, ensuring market accessibility and competitive prices across regions. Without geo-blocking, differential pricing strategies would fail, leading to an overall increase in prices. Therefore, the Commission did not adequately consider the pro-competitive effects highlighted during the administrative procedure.
• The copyright rule, which protects the sale of digital copies, was pointed out to justify the practices in question.

3. The Commission’s Counter Arguments Backed by The General Court

• The distinction between “restriction by object” and “restriction by effect” was clarified, with geo-blocking classified as a ‘restriction by object’. In other words, agreements that restrict competition by their very nature do not necessitate an investigation into their effects on competition.
• Both Valve and the publishers did indeed derive economic advantages from the geo-blocking practices. Nonetheless, economic gain is not a requisite for an infringement of Article 101 of Treaty on the Functioning of the European Union (“TFEU”).
• The extent of geo-blocking (even if small) does not negate its detrimental nature.
• Claims of pro-competitive effects must be substantiated, relevant, and specific to the concerned agreement. Mere unsubstantiated claims of pro-competitive effects are not sufficient to dismiss the characterization of ‘restriction by object’.
• Price reductions for consumers do not automatically imply a pro-competitive effect.
• The legal and economic contexts indeed support the Commission’s perspective that Valve’s actions were restrictions by object.
• Valve’s considerable role, considering its control over the Steam platform and its involvement in the alleged practices, goes beyond a mere “intermediary” status.
• Even though only 3% of games were affected by geo-blocking, the Court determined this impact was detrimental to the internal market.

4. The Implementation of Article 101 of TFEU to The Case

4.1. TFEU 101 In General

Article 101 of TFEU prohibits agreements, decisions, and concerted practices between businesses that could adversely affect trade between EU Member States or that prevent, restrict, or distort competition, whether by effect or by object, within the EU’s internal market. This encompasses actions such as fixing prices, controlling markets, dividing territories, applying dissimilar terms to equivalent transactions, or imposing unrelated conditions in contracts. Any agreements that violate this Article are rendered automatically void. Nevertheless, there is an exception: If such practices lead to substantial benefits like enhancing production efficiency, fostering technological or economic progress, or if they allow consumers to share in those benefits without eliminating competition for a substantial part of the products in question, they might be exempted from this prohibition.

4.2. Concerted Practices and the Concurrence of Wills

The essence of an agreement or concerted practice under Article 101 of TFEU is encapsulated by the concept of a “concurrence of wills” – a shared understanding or mutual intention between parties, even in the absence of a formal agreement. In examining the behavior between Valve and the publishers, the Commission argued that their conduct constituted such ‘agreements’ or ‘concerted practices’. Notably, even passive involvement, such as tacitly approving an unlawful act without objection, can be viewed as a breach of Article 101 of TFEU. In the Commission’s opinion, geo-blocking could not have been a unilateral decision; both Valve and the publishers were implicated. The evidence pointed to a joint intent between Valve and the publishers to enforce geographical restrictions using geo-blocked keys.

To ascertain a violation of Article 101 of TFEU, there must be compelling evidence of collusive action that hampers competition. Explicit agreements are not the sole indicators; actions reflecting a mutual intent to stifle competition are also incriminating. The Commission emphasized this shared intent, especially concerning the restriction of passive sales through geo-blocked keys. Truly unilateral actions, made autonomously, do not contravene Article 101(1) of TFEU. However, actions that might seem unilateral but bear the implicit agreement of others can be classified as violations. This underlines that the actual behaviors and mutual understandings of the parties, rather than merely formal agreements, play a crucial role in detecting anti-competitive conduct.

4.3. Restriction By Object and Geo-Blocking

The Commission and the General Court interpreted Valve’s geo-blocking of Steam keys as an inherent “restriction of competition by object” under Article 101 of TFEU. This concept suggests that certain behaviors, like geo-blocking, are intrinsically harmful to competition, thus eliminating the need to investigate their specific effects. Geo-blocking limits access based on a user’s geographical location within the European Economic Area (EEA), preventing consumers from accessing games sold at more favorable prices in another EEA country—a direct impediment to “parallel imports.” Such practices inherently challenge the EU’s foundational principle of a unified, integrated market.

The Commission relied on past rulings from the Court of Justice of the European Union (CJEU), which typically regard agreements that inhibit parallel trade based on geography as inherently harmful under Article 101 of TFEU. Agreements that artificially divide this market, particularly along national boundaries, contravene the Treaty’s objectives. It is important to distinguish between active sales (directly targeting customers in a specific region) and passive sales (responding to unsolicited requests regardless of origin). Geo-blocking impedes passive sales, preventing game sales to users reaching out from a different EEA country. Even though Valve argued that past parallel import rulings were mainly centered on supplier-distributor dynamics and might not be relevant in this context, the fundamental anti-competitive aspect—blocking parallel imports—remains consistent. The Commission’s evaluation determines that geo-blocking agreements inherently hamper competition, thereby shifting the burden onto Valve to demonstrate otherwise.

5. Relationship Between Copyright and EU Competition Law

During the proceedings, considerable emphasis was placed on the interplay between EU competition law and copyright. Valve, underscoring its rights under copyright law, defended its geo-blocking approach, contending that they were protecting the commercial interests of copyright holders by offering licenses in exchange for remuneration. The General Court, however, refuted this claim. They clarified that while copyright law does protect commercial interests and permits licensing against payment, it does not grant right holders the authority to maximize remuneration or artificially differentiate prices across national markets. Consequently, the Court deduced that Valve’s geo-blocking was not primarily a tool to protect copyrights. Rather, it was tactically implemented to thwart parallel imports with the goal of securing increased royalties and profit margins.

The debate highlighted the complexities of balancing intellectual property rights, particularly copyright, with EU competition regulations. While Article 101 of TFEU aims to prevent anti-competitive practices, Valve contended that their actions aligned with copyright protections, positing that their copyrighted platform inherently permitted certain restrictions, such as geo-blocking. However, both the Commission and the General Court challenged this perspective, underscoring that while copyright affords specific rights, it does not provide immunity from competition regulations. Consequently, invoking copyright as a defense for practices that hinder market access or skew competition is at odds with EU competition norms.

6. The Outcome

The General Court aligned with the Commission’s stance, classifying Valve’s geo-blocking practices as intrinsically anti-competitive under Article 101 of TFEU. Despite Valve’s claims concerning pro-competitive effects and the intricacies of copyright, their defenses were deemed inadequate to offset the anti-competitive essence of their activities. The ruling underscored the EU’s dedication to enforcing competition principles, even within digital domains. Following this judgment, while the five cooperating publishers were subjected to a reduced fine of €7.8 million in acknowledgment of their collaboration, Valve, having contested the charges, faced the full penalty of €1.6 million. It is worth noting that Valve had previously clarified that the constraints were not for games directly retailed on Steam but pertained to territorial locks on keys implemented at the request of the publishers. Addressing the EU’s concerns, Valve had largely deactivated such regional locks by 2015.

Sources:

Online video games: the General Court confirms that geo-blocking of activation keys for the Steam platform infringed EU competition law (europa.eu)

Valve fails to get out of paying its EU geo-blocking fine (engadget.com)

CURIA – Documents (europa.eu)